Theater aan de Parade

Aan het plein naast de Sint-Janskathedraal is de nieuwe trots van Den Bosch gebouwd: het Theater aan de Parade. Pieters Bouwtechniek is betrokken als constructeur van het gebouw, de nieuwe multifunctionele, culturele ontmoetingsplek van de stad.

Architectenbureau NOAHH | Network Oriented Architecture maakte het architectonische ontwerp voor het nieuwe theater. Multifunctionaliteit en openheid staan centraal in het ontwerp: de zalen zijn geschikt voor verschillende soorten voorstellingen en evenementen. Ze sluiten aan op de centrale vide in het hart van het gebouw. De foyer die hier omheen ligt is deelbaar in subruimtes en samen te voegen met zalen, waardoor veel meer ruimte programmeerbaar is dan alleen de zalen. Een glazen pui aan de pleinzijde van het gebouw, waar het theatercafé en de botanische tuin te vinden zijn, zorgt voor meer verbinding tussen binnen en buiten. 

Complexe puzzel
De complexe stapeling van functies in het nieuwe theatergebouw bood volgens constructief ontwerper Ycha van Diermen een mooie uitdaging. Daar komt bij dat het ontwerpteam is opgedragen om stringent met het bestemmingsplan om te gaan. Met andere woorden: er was beperkte ruimte voor het oplossen van ontwerpvraagstukken omdat de contouren van het gebouw vast stonden.

Daarom is er veel tijd en energie gestopt in het maken van een goed ontwerp, onder andere door regelmatig in te zoomen op specifieke thema’s die van invloed waren op ontwerpkeuzes. Denk bijvoorbeeld aan de gebruikersscenario’s. Welke functies en programmeringen moeten een plek krijgen in het gebouw? Welke functionele stapeling is optimaal, welke multifunctionele features implementeren we en wat betekent dit voor de verschillende disciplines in het ontwerp?

Het primaire doel van deze interdisciplinaire overleggen en de integrale aanpak was om te doorgronden welke functionaliteiten er mee ontworpen moesten worden en hoe dit goed zijn beslag kon krijgen in het integraal ontwerp, vertelt Van Diermen. Waarbij Pieters uitgebreid onderzoek heeft gedaan naar de bestaande constructie en zich vervolgens richtte op vragen als: Hoe laten we de grote zaal ogenschijnlijk zweven boven de foyer? Hoe gaan we om met het zettingsgedrag in de fundering? De extra investering in het voortraject kan uiteindelijk onvoorziene omstandigheden tijdens de uitvoering voorkomen, die vaak veel extra tijd en geld kosten.

Zorgvuldig werken
Een belangrijke voorwaarde van de opdrachtgever was dat het gebouw zo duurzaam mogelijk zou zijn. Van Diermen vertelt dat het de intentie was om in ieder geval een GPR-score van 8 te behalen, en zo mogelijk een hogere score. In lijn met deze duurzaamheidsambitie wordt een groot deel van het bestaande gebouw - de bestaande constructie van de kelder en hoofdzaal - hergebruikt. Onderzoek naar het eventueel opnieuw gebruiken van bestaande materialen uit te slopen onderdelen is uitgevoerd. De grote zaal is volledig gestript om het aantal zitplaatsen uit te kunnen breiden. De nieuwe Paradezaal is multifunctioneel en is geschikt voor onder andere muziekoptredens, theater, dans, opera, festivals en congressen. De overige ruimtes in het gebouw zijn eveneens podia die multifunctioneel kunnen worden ingezet.

Geluidwering is een dominant technisch aspect in het constructief ontwerp: het dak van de hoofdzaal en de nieuwe toneeltoren zijn voorzien van significant meer massa dan in de voorgaande situatie, en de grote multifunctionele zaal is uitgevoerd als doos-in-doos. Omdat de bestaande kelder dit extra gewicht moest kunnen dragen, is de fundering versterkt en uitgebreid. Vanwege de ligging van het theater - midden in de Bossche binnenstad, tussen monumentale panden en vlakbij de Sint-Janskathedraal - ging Pieters daarbij extra zorgvuldig te werk. Zo is nauwkeurig in kaart gebracht hoe de funderingen van naastgelegen panden in elkaar zitten en op welke niveaus deze zich bevinden. Ook was het uitgangspunt om de grondwaterstand onveranderd te laten. Daarnaast waren er logistieke vragen die nog voor de start van de bouw moesten worden beantwoord, onder andere over het type materialen en de maximale lengtes die op een bouwplaats in de binnenstad kunnen worden aangevoerd. De antwoorden op deze vragen zijn namelijk van invloed op de manier waarop wordt gebouwd.

Betrokken partijen

• Gemeente 's-Hertogenbosch - opdrachtgever
• NOAHH | Network Oriented Architecture - architect
• PEUTZ - adviseur brandveiligheid, bouwfysica en akoestiek
• PBTA – theateradvies
• DGMR – adviseur duurzaamheid
• STEAD Advisory – opdrachtgever namens de gemeente ’s-Hertogenbosch

De Architect publiceerde een interessant artikel over het project: Theater aan de Parade  in Den Bosch - vooral aan de binnenkant feest

In onderstaande video is het bouwproces weergegeven tot en met de oplevering.

In de volgende video is te zien dat de ruwbouw bijna gereed is en gestart gaat worden met de afbouw.

Pieters bracht een bezoek aan het theater in aanbouw, hieronder een impressie van dit projectbezoek.

Onderstaande video brengt het inhijsmoment van de spanten voor het dak mooi in beeld.

In onderstaande video is te zien hoe na het strippen van het gebouw proefstukken van het beton worden genomen om de kwaliteit te bepalen.

In de video hieronder is te zien hoe het gebouw eruit zag na de gedeeltelijke sloop.