Achter de schermen van De Wadden & De Duinen

De Wadden & De Duinen aan de Baskeweg in Den Helder is klaar voor de toekomst. Het renovatieproject is de grootste toepassing van 3D geprint beton in Nederland. Over de markante golvende balkonschermen is al heel wat gezegd en geschreven. Maar evenzo interessant is het verhaal achter deze in beton geprinte schermen. Hoe veranker je de relatief zware en dubbelgekromde schermen en vergroot je tegelijkertijd de buitenruimtes? Ook dat was een behoorlijke uitdaging.

Unieke metamorfose
De metamorfose van de twee gedateerde galerijflats uit de jaren ’70 is zowel bouwtechnisch als esthetisch zeer opmerkelijk. De 154 woningen zijn dankzij de gevelrenovatie weer helemaal klaar voor de volgende levensfase. Bewoners genieten van hoogwaardig geïsoleerde gevels, grotere balkons én de unieke nieuwe esthetica. Want een mooi gebouw dat wordt gekoesterd, niet in het minst door haar bewoners, is per definitie een duurzaam gebouw, is de stellige overtuiging van Kokon architecten.

Innovatieve en betaalbare vormentaal
De balkons zijn aan elkaar gekoppeld en verspringen per woonlaag. Daarmee creëren ze een dynamisch gevelbeeld. De balkonschermen zijn via de kopgevel verbonden aan de galerijgevel. De kroonlijst volgt de golvende vormentaal van de plint en de schermen en beëindigt het gebouw. In totaal zijn er maar liefst 125 unieke schermen ontworpen. Het produceren van zoveel verschillende elementen zou normaliter economisch niet haalbaar zijn, maar bij 3D-betonprinten kan nagenoeg elke vorm gemaakt worden tegen de kosten van serieproductie.

Superslanke balkonplaten
Waar de geprinte betonschermen het meest in het oog springen, is de constructie daarachter, hoewel maar beperkt zichtbaar, ook zeker inventief te noemen. De oude balkons zijn bewaard gebleven. Daaroverheen zijn nieuwe grotere balkons in extreem sterk maar superslank ultra-hogesterktebeton (UHSB) geplaatst. Dankzij het beperkte gewicht en de zeer geringe dikte van 60-85 mm was het mogelijk om de nieuwe balkons over de bestaande te plaatsen. Dit kwam bovendien de toegankelijkheid ten goede. De balkons en vloeren in de appartementen liggen in de nieuwe situatie namelijk nagenoeg op een gelijk niveau.

Draagconstructie van de schermen
De UHSB balkonplaten zorgen voor de belastingafdracht van de zware balkonschermen naar de achterliggende constructie. De schermen zijn met behulp van stalen handjes aan ankers aan de balkonplaten verankerd. De complexe vormen, de hoeveelheid bevestigingsmiddelen en de posities van de ankers in de geprefabriceerde UHSB balkonplaten vereisten een intensieve onderlinge afstemming tussen architect, aannemer, constructeur, installateur en de producenten. De balkonplaten zijn bij de gevel op de bestaande balkons opgelegd en aan de voorzijde op een nieuwe kolom- en portaalconstructie in traditioneel beton. De betonnen frames zijn met stalen koppelstukken vastgemaakt aan de consoles van het bestaande gebouw. Met deze koppelstukken worden de windbelastingen die op de nieuwe gevel werken afgedragen aan het bestaande gebouw. Tegelijkertijd zijn in deze koppelingen de maatafwijkingen in drie dimensies opgevangen.

Golvende balustrades
Niet alleen de betonnen schermen hebben een dubbelgekromde vorm, ook de goudkleurige balkonhekken golven mee. Er zit geen recht stuk aan. Sierkaders en krullen versterken dit bijzondere effect. Uiteindelijk sluiten alle onderdelen – voor én achter de schermen – naadloos op elkaar aan, zodat het beeldbepalende 3D-geprinte beton van De Wadden & De Duinen prachtig in de schijnwerpers kan schitteren.

Hieronder een indruk tot de 2e verdieping. De portaalconstructie is hier deels al verdwenen achter de printschalen.

De oplevering staat gepland voor de zomer van 2023.

Projectpartners
Het renovatieproject De Wadden & De Duinen in Den Helder was een intensief samenwerkingstraject met:

De architect: Kokon
De constructeur van de prinschalen: Movares
Hoofdconstructeur: Ingenieursbureau Rijnders & de Groot 
Constructeur: Pieters Bouwtechniek 
Leverancier van de printschalen: Bruil 
Balkons in Ultra-hogesterktbeton en frames in traditioneel beton: Hi-Con en Lammers
Balustrades, stalen constructiedelen en sierelementen en montage: Renovum 
Hoofdaannemer: Aannemingsbedrijf A. Tuin Den Helder
Opdrachtgever: Helder Vastgoed